Lasrook- of lasdampafzuiging is van groot belang wanneer u of uw medewerkers regelmatig worden blootgesteld aan lasdamp. Langdurige blootstelling aan lasdampen is schadelijk voor de gezondheid. Zorg dus voor een gezonde, schone werkomgeving en informeer naar de mogelijkheden voor efficiënte mogelijkheden voor afzuiging!
Lasdamp is eigenlijk een verzamelnaam voor alle stofdeeltjes, gassen en dampen die vrijkomen bij bepaalde metaalbewerkingsactiviteiten. Niet alleen bij het lassen, maar ook bij processen als thermisch snijden, slijpen, gutsen en solderen.
De inademing van lasdamp bij een lasproces hoeft niet direct gezondheidsklachten te veroorzaken, maar vraagt wel om aandacht en een passende lasdampafzuiging. Zeker bij langdurige en/of regelmatige blootstelling. Als richtlijn hiervoor geldt 1 mg / m3 gemeten over een 8-urige werkdag.
Lasdampafzuiging is op meerdere manieren te realiseren. We onderscheiden daarbij de volgende mogelijkheden:
De verschillende systemen van afzuiging leggen we hieronder verder uit.
Bronafzuiging is eigenlijk de beste optie voor lasdampafzuiging. Immers, de lasrook wordt direct bij de bron weggezogen en kan dus niet in de werkruimte komen.
Helaas is bronafzuiging lang niet altijd mogelijk of wenselijk. Bij de laswerkzaamheden kan het storend zijn dat een afzuigarm steeds in de weg zit. Of als de medewerker tijdens het lassen veel heen en weer beweegt, is het zeer hinderlijk om de afzuigarm steeds dicht genoeg bij het laswerk te houden.
Wanneer bronafzuiging wel mogelijk is, zijn er diverse methoden voor deze vorm van afzuiging. Deze methoden zijn geheel af te stemmen op de aard van de werkzaamheden, de beschikbare ruimte of de mate van lasintensiteit.
Dit is de meest “basic” manier van lasdampafzuiging. Het voordeel van deze oplossing is dat de aanvangsinvestering relatief laag is en dat het te installeren elektrisch vermogen meestal beperkt kan blijven. Daar tegenover staat wel dat de ventilatieverliezen aanzienlijk zijn, zeker wanneer het gaat om grote luchthoeveelheden.
Ventileren met behulp van buitenlucht geschiedt over het algemeen met opmenging als ventilatietechniek. Het benodigde debiet is dan ook aanzienlijk (zie Recirculatie middels opmenging). Daarnaast is er geen aandacht voor het milieuaspect, aangezien de lucht ongefilterd naar buiten wordt gebracht. Met de steeds strenger wordende milieu-eisen kan hier niet zomaar aan voorbij gegaan worden. Echter, in grote, ongeïsoleerde en niet verwarmde scheepshallen kan deze oplossing wel rendabel zijn.
Bij opmenging als lasdampafzuiging zouden we er vanuit mogen gaan dat tegenover elke mg aan vervuiling, continu minimaal 1 m³ schone lucht geleverd moet worden om tot een gemiddelde achtergrondconcentratie van 1 mg/m³ te komen. De luchtverdeling is echter niet gelijkmatig, en daarmee haalt het systeem niet de efficiëntiefactor 1. Daarom moet in de berekening een correctiefactor worden toegepast, om in de gehele hal tot de gewenste achtergrondconcentratie te komen. Bij grote hoeveelheden lasdraadverbruik en de daarbij vrijkomende vervuilende lasdampen, is dan ook evenredig veel ventilatielucht benodigd.
Deze hoeveelheid ventilatielucht dient gerealiseerd te worden in de vorm van gefilterde lucht of buitenlucht (of een combinatie hiervan). Gefilterde lucht brengt een relatief hoge aanvangsinvestering met zich mee, terwijl buitenlucht hoge gebruikskosten (verwarmingskosten) kent én een milieubelasting.
Bij een push-pull systeem kan een correctie op de (bij 3. Opmengen) genoemde luchthoeveelheid toegepast worden, omdat de lasdamp effectiever bestreden wordt. Dit systeem omvat, in tegenstelling tot opmenging, een gelijkmatige verdeling van toegevoerde en afgevoerde lucht over de gehele hal. De lucht circuleert daarbij ook minder lang in de ruimte voordat deze via het afzuigsysteem afgevoerd wordt.
De meest efficiënte manier om lasdamp te bestrijden is middels verdringingsventilatie. Hierbij concentreren we ons op de leefzone, daar waar de mensen lopen en ademen. Net als bij het push-pull systeem is de luchtverdeling gelijkmatig (geen tochtklachten) en gecontroleerd. Daarbij wordt de schone lucht nu niet op hoogte maar effectief in de leefzone ingebracht.
Bij de conventionele ventilatiesystemen, die gebaseerd zijn op het mengprincipe, circuleert de lucht tot wel zestig keer door de ruimte alvorens deze via het afzuigsysteem de ruimte verlaat. Bij verdringingsventilatie wordt de schone, frisse lucht onderin de hal ingebracht. Door geleidelijke opwarming stijgt de lucht en neemt hierin de lasdampen direct mee richting het bovenin de hal gemonteerde afzuigsysteem.
Grote voordelen: